dzień i noc
  • Dzień dobry czy Dobry wieczór?
    31.01.2006
    31.01.2006
    Jaki jest przedział czasowy odnośnie używania zwrotów typu: Dzień dobry a Dobry wieczór i Do widzenia a Dobranoc? Moje pytanie dotyczy sytuacji, gdy zimą znaczna część społeczeństwa o godzinie np. 16.00, wchodząc do sklepu, mówi Dobry wieczór, a wychodząc – Dobranoc. Dziwi mnie to, bowiem zawsze używam słów Dobry wieczór, gdy mamy do czynienia z godzinami wieczornymi, tj. np. od 19.00, a Dobranoc, gdy nadchodzi czas pójścia spać. Jaka jest zatem reguła używania powyższych zwrotów?
  • Dziś Andrzeja i andrzejki
    30.12.2010
    30.12.2010
    Szanowni Państwo!
    Tradycyjnie dzień imienin danej osoby określa się imieniem w dopełniaczu: Barbary, (zimnej) Zośki, Jana… Dlaczego zatem mówimy Andrzejki oraz Sylwester? Pierwsza forma nie budzi moich wątpliwości, ciekaw jestem jej pochodzenia. Druga zaś — być może niesłusznie — mnie razi.
    Z serdecznymi podziękowaniami za odpowiedź i najlepszymi życzeniami radosnych świąt i hucznej nocy sylwestrowej
    – Mateusz
  • piliśmy i tańczyli
    15.06.2011
    15.06.2011
    Dzień dobry!
    W jednej z książek beletrystycznych zauważyłam, że wielokrotnie pojawiają się konstrukcje typu: „Od szóstej wieczorem aż do późna w nocy piliśmy, wiwatowali i tańczyli”. Dla mnie to brzmi dziwnie i nienaturalnie, choć słyszałam, że można stosować taki zapis. W jakich przypadkach? Czy w powyższym zdaniu takie ucięcie końcówki -śmy jest poprawne?
    Dziękuję
  • Gwiazdka i Sylwester
    3.10.2006
    3.10.2006
    Jaka jest poprawna pisownia słów: sylwester (jako zabawa sylwestrowa, ostatni wieczór w roku) i gwiazdka (w znaczeniu: dostać coś na gwiazdkę)? Słownik ortograficzny nakazuje pisownię małą literą, natomiast uzus moim zdaniem jest inny.
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • dzienność i nocność (?)

    20.04.2023
    20.04.2023

    Czy przy opisie gatunku zwierzęcia, gdy prowadzi on dzienny tryb życia, można swobodnie powiedzieć i zapisać, że cechą gatunku jest dzienność (np. w angielskim diurnality)? Czy to jest poprawne słowo? I co za tym idzie, czy można użyć słowa nocność określonego gatunku? Bardzo dziękuję za odpowiedź.

  • młoda noc
    10.10.2006
    10.10.2006
    Dzień dobry,
    chciałam zapytać, czy poprawne jest używanie zwrotu młoda noc w znaczeniu wczesna noc. Wydaje mi się, że niejednokrotnie słyszałam wyrażenie „Noc jest jeszcze młoda”, ale nie wiem, czy jest ono poprawne. Jeżeli tak, to w jakim słowniku mogę znaleźć taki związek frazeologiczny?
    Anna Bilińska
  • waga i masa
    30.06.2014
    30.06.2014
    Szanowna Poradnio!
    Od jakiegoś czasu jedno pytanie nie daje mi spokoju: czy wyrazów waga i masa można używać zamiennie? Niektóre słowniki podają te wyrazy jako synonimy. Pani w szkole uczyła nas, że waga to przyrząd do mierzenia masy. Jednak coraz częściej spotykam się z tekstami, w których słowo masa jest zastąpione słowem waga. Stąd moje pytanie: czy wyrażenie przedmiot o wadze x kg jest poprawne, czy jednak powinniśmy mówić przedmiot o masie x kg?
    Pozdrawiam i czekam na odpowiedź
  • Cały boży dzień
    11.05.2018
    11.05.2018
    Szanowni Państwo,

    chciałbym się dowiedzieć, jak zapisać przymiotnik boży w zdaniu: Byłem zajęty cały boży dzień. Sądzę, że małą literą, ale wiem, że z tym przymiotnikiem różnie bywa.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Eter i Ereb
    2.06.2017
    2.06.2017
    Szanowni Państwo,
    jaki rodzaj gramatyczny mają greckie bóstwa Eter i Ereb?

    Z poważaniem
    Czytelnik
  • plątać i sprzątać
    10.01.2003
    10.01.2003
    Dzień dobry, cieszę się (właściwie to mam nadzieję), że mi Pan pomoże. Otóż: plątamy się, czy może plączemy się, np. bezcelowo?… I skąd wziął mi się ten problem?
    Z góry dziękuję i życzę miłego dnia bądź nocy…
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego